منبع تغذیه در کامپیوتر، تامین کننده انرژی و برق مصرفی اجزا مختلف کامپیوتر است و از این نظر آن را می توان قلب کامپیوتر دانست. همانطور که قلب خون کافی برای تامین انرژی مورد نیاز بافت های مختلف بدن را به آنها می رساند، منبع تغدیه نیز توان مورد نیاز برای قسمت های مختلف سیستم را تامین می کند و بدون وجود یک منبع تغذیه مناسب و خوب، بهترین قطعات کامپیوتر هم کارایی چندان مناسبی نخواهند داشت.
منبع تغذیه سوئیچینگ (Switched-Mode Power Supply)
منبع تغذیه سوئیچینگ (بصورت مخفف SMPS) یك واحد تغذیه توان (PSU) است كه به روش سوئیچینگ عمل رگولاسیون را انجام میدهد. برای ثابت نگه داشتن ولتاژ در خروجی یك منبع تغذیه، دو روش رگولاسیون خطی و سوئیچینگ رایج میباشد.
- در روش رگولاتور خطی از ترانس و المانهای یكسو كننده جریان و فیلتر استفاده میشود. نقطه ضعف این روش، تلفات بالا و بازدهی پائین و عدم دسترسی به رگولاسیون دقیق و کیفیت دلخواه در خروجی منبع تغذیه خطی میباشد. فركانس کار ترانسها در روش خطی 50 تا 60 هرتز است. ترانسهای فرکانس پایین، اندازه و حجم بزرگی دارند. در روش سوئیچینگ به دلیل استفاده از فركانس بالای 50 تا 200 کیلوهرتز، حجم و وزن ترانسها به میزان قابل توجهی كاهش مییابد.
- راندمان یا بازده توان در روش سوئیچینگ بسیار بیشتر از روش خطی است. یك منبع خطی با تلف كردن توان، خروجی خود را رگوله میكند ولی در روش سوئیچینگ با تغییر میزان دوره سیكل سوئیچ یا همان Duty Cycle میتوان ولتاژ و جریان خروجی را كنترل كرد.
نکته
با یك طراحی خوب در روش سوئیچینگ میتوان به حدود 90% بازدهی دست یافت. در توانهای بالا از روش PWM که مخفف Pulse Width Modulation می باشد و در توانهای پائین تر از 30 وات معمولاً از روش كلید زنی به صورت پالسهای معمولی استفاده میشود.
انواع منبع تغذیه
منابع تغذيه دارای ابعاد و شكل های مختلفی می باشند، که بايد با جعبه و مادربرد نصب شده در داخل جعبه رايانه همخوانی و سازگاری داشته باشد.
- XT
- خوابيده يا روميزی AT Desk
- برجی يا ايستاده AT Tower
- Baby AT
- باريك، نقلی Rectifier
- ATX
- SFX
- WTX
در حال حاضر بیشتر از نوع ATX استفاده می شود و مدل های ديگر منسوخ شده اند و فقط در رايانه های قديمی يافت می شوند. ويژگی های منبع تغذيه نوع ATX
- در منابع ATX جريان هوا از داخل کيس مکيده شده و از قسمت عقبی منبع تغذيه به خارج هدايت می شود تا علاوه بر منبع تغذيه برد اصلی نيز خنك شود.
- رابط منبع به برد اصلی دارای ولتاژ 3/3 ولت بوده و ديگر نياز نيست تنظيم كننده ولتاژ روی برد اصلی قرار بگيرد. (در منبع تغذيه های قديمی اين رابط وجود نداشت و نياز به يك تنظيم كننده بود تا ولتاژ ورودی را به 3.3 ولت تبديل كند)
- کليدی در پشت منبع تغذیه وجود دارد به نام کليد قطع و وصل که برای قطع کامل برق رايانه استفاده می شود. تا اين کليد در حالت وصل نباشد سيستم شروع به کار نخواهد کرد.
مدل های جدیدتر منابع تغذیه
- مدل STX
- در منبع تغذیه STX پین ولتاژ 5- (سیم سفید) وجود ندارد و علت حذف ولتاژ 5- آن است که این ولتاژ فقط در وسایلی که با گذرگاه ISA کار می کردند کاربرد داشت. از آنجای که مادربورد های جدید همگی با گذرگاه PCI و AGP کار می کنند لذا نیازی به این ولتاژ نداریم.
- مدل WTX
- این منبع تغذیه برای ایستگاه های کاری (کامپیوتر مادر درشبکه) طراحی شده است. این منبع تغذیه برای استفاده درسیستم های با چند پردازنده ساخته شده است که دارای قدرت بین 460 تا 800 وات بلکه بیشتر می باشد.
آشنایی با مدار پاور به شکل زیر توجه کنید.
شکل بالا یک نمای شماتیک از اصول اولیه مدار پاور می باشد.
به مدار زیر توجه کنید.
نکته
فایل های عکس این مدار را در ریزولوشن بالا از این لینک دریافت کنید.
این مدار از بخش های زیر تشکیل شده است.
- مدار قدرت
- مدار 5 ولت StandBy یا 5vSB
- مدار تفاضلی یا Ple and Amplifier
- مدار خروجی یا ثانویه ترانس T1
منبع ,های ,روش ,تغذیه ,ولتاژ ,سوئیچینگ ,منبع تغذیه ,در روش ,روش سوئیچینگ ,منبع تغذيه ,از روش
درباره این سایت